به گزارش «تابناک تهران»؛ از دماوند، ضربالمثلهایی چون «انشالله بهپای هم پیر شوید» و «با لباس سفید به خانه بخت رفته و با لباس سفید خارج شوید» برای همه ما آشناست؛ همه اینها دعاهای خیری است که پدر و مادرها به هنگام فرستادن فرزندانشان به خانه بخت، بدرقه راهشان میکنند.
بسیاری از همسران روزهای پر از فراز و نشیب زندگی را در کنار یکدیگر سپری کرده و به اصطلاح با یکدیگر کنار میآیند، اما برخی نیز در این عرصه موفق به ادامه زندگی نشده و به صورت توافقی و یا غیر توافقی تن به طلاق میدهند.
مسلماً موارد متعددی در بروز طلاق مؤثرند که میتوان از بین آنها به عدم بلوغ فکری، انتخاب نادرست، دخالت خانوادهها، اتکا به دوستیهای خیابانی و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد؛ خوشبختانه این روزها مراکز مشاوره بسیاری در سراسر کشور وجود دارد که افراد میتوانند به آنها مراجعه کرده و اصول صحیح زندگی را بیاموزند.
اما نکته قابل توجه این است که با وجود مراکز مشاوره، کتابهای مختلف روانشناسی و مواردی از این دست، متأسفانه میزان رشد طلاق روبه افزایش است و حتی زوجینی که سالیان سال در طلب ازدواج با یکدیگر بودند، پس از مدتی طلاق را بر ادامه زندگی ترجیح میدهند.
*بیشترین آمار طلاق در 5 سال نخست زندگی
شهرستان دماوند نیز به تبع سایر شهرها و شهرستانهای کشور از این موضوع مبرا نیست؛ در این خصوص، فرماندار شهرستان دماوند در نشست ستاد ساماندهی امور جوانان که در مردادماه سال جاری برگزار شد، بر لزوم انجام مشاوره قبل از ازدواج تأکید کرد.
مجید صفری در این باره با بیان اینکه بیشترین آمار طلاق مربوط به پنج سال نخست زندگی است، اظهار داشت: تحکیم و پایداری بنیان خانواده امری ضروری است و با توجه به آمار نگرانکننده طلاق، باید در راستای آموزش مهارتهای زندگی گام برداشته و با همکاری همه دستگاهها و خانوادهها، شاهد افزایش ازدواج پایدار در شهرستان دماوند باشیم.
وی افزود: مشاوره پیش از ازدواج و آگاهسازی باید در اولویت کارها قرار گیرد، آمار طلاق در سالهای ابتدایی زندگی بیانگر این مطلب است که زوجین نسبت به یکدیگر شناخت کافی و مهارت زندگی ندارند.
*کاهش میزان طلاق در دماوند
از سویی دیگر، معاون سیاسی و انتظامی فرماندار شهرستان دماوند، از کاهش میزان طلاق در این شهرستان خبر داد و گفت: اجباری شدن آموزش قبل از ازدواج یکی از راهکارهای جدید در این زمینه است؛ بر اساس آییننامه ابلاغی، نرخ طلاق باید سالانه چهار درصد کاهش یابد.
شاهرخ جهانشاهی اظهار داشت: در مدت 9 ماهه ابتدای سال 96، 85 مورد طلاق در شهرستان دماوند انجام شد، اما در مدت مشابه در سالجاری، این میزان به 80 مورد رسید.
البته بنا به گفته معاون سیاسی و انتظامی فرماندار شهرستان دماوند در سال 97 نسبت به سال گذشته شاهد کاهش میزان ازدواج در همین مدت در این شهرستان بودیم؛ به طوری که در سال 96 تعداد 420 مورد و در سالجاری 271 مورد ازدواج صورت گرفته است.
باید این موضوع را در نظر داشت که بسیاری از افراد روند طلاق خود را در خارج از شهرستان دماوند پیگیری و ثبت میکنند که شاید تعداد آنها در این آمار گنجانده نشده باشد؛ از طرفی میبینیم که با وجود کاهش میزان طلاق، میزان ازدواج نیز کاسته شده است که باید در بررسیها این امر را نیز مد نظر قرار دهیم. اما موضوعی که اکنون شاهد آن هستیم، کاهش میزان طلاق نسبت به سال گذشته در شهرستان دماوند است.
در این میان اقدامات مؤثری در شهرستان دماوند به منظور کاهش میزان طلاق صورت گرفته و نشستهای متعددی در این خصوص برگزار شد؛ همچنین نهادهایی مانند اداره بهزیستی نقش مهمی در زمینه ارائه آموزشهای لازم به زوجین و مشاورههای پیش از ازدواج دارند.
*راهاندازی سامانه تصمیم در دماوند
فاطمه حاجیخانزادی، رئیس اداره بهزیستی شهرستان دماوند از راهاندازی سامانه تصمیم در این شهرستان خبر داد و اظهار کرد: طرح مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق توسط سازمان بهزیستی برای گروههای هدف و زوجهای متقاضی طلاق توافقی، طبق تفاهمنامهای با دادگستری در حال اجراست.
وی افزود: این طرح از طریق راهاندازی سامانه تصمیم انجام میشود و افراد متقاضی به مراکز مشاوره روانشناختی دارای مجوز از سازمان بهزیستی مراجعه میکنند.
رئیس اداره بهزیستی شهرستان دماوند هدف از اجرایی شدن مشاورههای قبل از طلاق را تلاش در راستای حفظ و تحکیم خانواده، کاهش وقوع طلاق از طریق ارائه خدمات مشاورهای و مددکاری اجتماعی، کاهش آسیبهای ناشی از طلاق و شناسایی و حل مشکلات خانوادههای آشفته و متقاضی طلاق بیان کرد.
خانزادی همچنین از کاهش تنشها و استرسهای پس از طلاق به منظور متعادلسازی شرایط عاطفی روانی، بالا بردن آگاهی زوجین درباره نحوه برخورد صحیح با فرزندان پس از طلاق و فراهم کردن زمینههای مناسب برای تنظیم روابط صحیح فرزندان و والدین به عنوان اهداف این مشاورهها نام برد.
*بیش از 50 درصد طلاقها به علت اعتیاد رخ میدهد
در این راستا، حسین بینیاز، رئیس سابق بهزیستی شهرستان دماوند در تیرماه سالجاری در مراسم تجلیل از مسئولان مراکز غیردولتی بهزیستی با بیان اینکه بیش از 50 درصد طلاقها به علت اعتیاد رخ میدهد، بیان کرد: تعداد هفت مرکز اقامتی بهبودی مصرفکنندگان مواد مخدر و چهار دفتر مشاوره و خدمات روانشناختی در منطقه وجود دارد که افراد میتوانند به آنها مراجعه کنند.
وی پیش از این در نشست شورای بهداشت و درمان شهرستان دماوند، از عدم استقبال کافی از چهار مرکز مشاوره بهزیستی در این شهرستان سخن گفت.
این موضوع کاملاً واضح است که طلاق پیامدهایی برای فرد و اجتماع دارد؛ زوجین جدا شده و فرزندان طلاق در بهترین شرایط شاید ترحم محیط و افراد پیرامون خود را دریافت کنند و زندگی بعد از طلاق به معنی یک زندگی ناقص است.
فرزندان طلاق با سردرگمی بزرگی مواجه هستند که از درک آن عاجزند؛ ترس از دست دادن یکی از والدین، ندیدن آنها، دوری از زندگی آرام و زندگی با یکی از والدین از جمله مواردی است که مدام در ذهن خود مرور میکنند.
در طول سالهای اخیر با ایجاد اورژانس اجتماعی بسیاری از موارد و مشکلات خانوادهها اعم از زنان آسیب دیده، خشونتهای خانگی، کودکآزاری، فرار از منزل و مواردی از ایندست مورد بررسی قرار میگیرد.
حال بیایید کمی از منظر روانشناسی به موضوع طلاق در جامعه بپردازیم؛ شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا در دهههای گذشته زوجین زندگی آرامتری داشته و با تنش کمتری در زندگی مواجه بودند، در حالی که با گذشت زمان همواره شاهد افزایش میزان طلاق در بین همسران هستیم؟
یکی از مبلغان دفتر نهاد مقام معظم رهبری معتقد است که تغییر سبک زندگی در این میان بسیار مؤثر خواهد بود.
معصومه فراهانی در این خصوص اظهار کرد: با توجه به مطالعات شخصی بنده در بسیاری از موارد، افزایش طلاق تحتتأثیر سبک زندگی و تغییر در مدل تربیتی والدین است؛ چراکه بسیاری از والدین، فرزندان خود را بهگونهای تربیت میکنند که به اصطلاح« راحتطلب» بار میآیند و راحتطلبی آفت ویژهای است.
*تغییر سبک زندگی؛ عامل مؤثر در افزایش طلاق
وی افزود: در بسیاری از مراجعات میبینیم، زوجینی که سالها به یکدیگر علاقه داشته و در طلب ازدواج با یکدیگر بودند در مدت کوتاهی پس از ازدواج از یکدیگر جدا میشوند؛ به نظر من سبک زندگی و تربیت انسانها تغییر یافته است و بچهها در سبک تربیتی مدرن راحتطلب شدهاند و وقتی وارد زندگی پر از فراز و نشیب میشوند در مواجهه با چالشها راحتترین راه، تحتعنوان طلاق را انتخاب میکنند.
مدرس کارگاههای آموزشی در خصوص سبک تربیتی والدین بیان کرد: متأسفانه برخی از والدین مسئله زوجیت را به فرزندان خود آموزش نمیدهند و آنها با فردیت در خانواده بزرگ میشوند؛ از این رو، با ورود به زندگی مشترک نمیتوانند زوجیت را بپذیرند و با مشکل روبهرو خواهند شد.
فراهانی تأکید کرد: همچنین اگر بچهها در بستر خانوادگی خوبی رشد کنند، پس از ازدواج میتوانند با چالشهای زندگی کنار بیایند، اما در غیر این صورت مسلماً نمیتواند در این زمینه موفق عمل کند.
البته با وجود اینکه بسیاری از جداییها در نتیجه توقعات بیجای احساسی، اقتصادی و عاطفی زوجین از یکدیگر، نداشتن صبر و گذشت، حسادت، پرخاشگری و تندخویی زن یا مرد و یا مواردی از این دست صورت میگیرد، اما در مواردی نیز زوجین ناگزیر به طلاق هستند که مسلما مشکلات زیادی را به همراه خواهند داشت.
وی با پرداختن به برخی از مشکلات پس از طلاق تأکید کرد: مسلماً مطلقه بودن مشکلاتی به همراه دارد؛ خانمها ازدواج میکنند تا تکیهگاه و سرپناهی داشته باشند و طلاق با روح لطیف زنانه سازگار نیست؛ به خصوص در زمانی که پای فرزندی نیز در میان باشد.
*لزوم پشتسر گذاشتن دوره سوگواری پس از طلاق
مبلغ دفتر نهاد مقام معظم رهبری ادامه داد: از طرفی روانشناسان توصیه میکنند که افرادی که مقوله طلاق را پشتسر گذاشتهاند، به مدت 6 ماه دوره سوگواری را بگذرانند، اما در بسیاری از موارد شاهد ازدواج مجدد و زودهنگام زوجین هستیم که دوباره مشکلات جدیدی را برای خود به وجود میآورند.
*آیا طلاق در کشورهای غربی نیز در حال رشد است؟
اما در این میان سؤالی که ممکن است ذهن برخی از افراد را به خود مشغول سازد، این باشد که آیا طلاق در کشورهای غربی نیز در حال رشد است یا شرقیها بیشتر درگیر این امر شدهاند؟
فراهانی در این خصوص اظهار کرد: اگر غربیها کمتر با موضوع طلاق مواجه باشند به این دلیل است که در این کشورها کمتر ازدواجی صورت میگیرد و به تبع آن، میزان کمتری از طلاق در آنها رخ میدهد.
وی گفت: ازدواج به معنای حلقهشدن در یکدیگر است که این موضوع در کشورهای غربی به صورت حلقههای جدا از هم وجود دارد؛ به این ترتیب که افراد سالها در کنار هم زندگی میکنند و پس از مدتها تازه میخواهند تصمیم بگیرند که آیا با یکدیگر ازدواج کنند یا خیر؛ در این صورت اصولاً حلقهای شکل نگرفته است.
مدرس کارگاههای آموزشی عنوان کرد: نگاه هویتبخش به خانواده در کاهش طلاق بسیار موثر است؛ زندگی عرصه گذاشتهاست و نه محلی برای برداشتها؛ بسیاری از زوجین با هدف به دست آوردن منافع خود وارد زندگی میشوند، از این رو، مراکز مشاوره پر از دعواهای خانوادگی است، چراکه افراد به منافع مدنظر خود نرسیدهاند.
*زندگی عرصه گذاشتهاست
فراهانی اشارهای نیز به دخالت نابهجای برخی والدین در زندگی زناشویی فرزندانشان کرد و گفت: مدل تربیتی والدین قبل از ازدواج و مدل نظارتی آنها پس از ازدواج در روند کاهش طلاق بسیار موثر است، در بسیاری از موارد، زوجین با یکدیگر مشکلی ندارند، اما خانوادههای آنها مشکلساز هستند؛ چرا که دخالتهای نابهجا، فشارها و عدم مدیریت مناسب از سوی آنها منجر به طلاق فرزندان می شود.
*تأثیر شرکت در کلاسهای مشاوره برای کاهش مشکلات زناشویی
در کنار این موارد، خوشبختانه این روزها شاهد برگزاری کلاسهای اجباری مشاوره قبل از ازدواج در برخی مراکز هستیم؛ اما نکته مهم این است که شرکت در این کلاسها تا چه میزان در کاهش طلاق مؤثر است و آیا صرف شرکت در این کلاسها میتواند ضامن خوشبختی و کاهش کشکمشهای زناشویی باشد؟
مبلغ دفتر نهاد مقام معظم رهبری در خصوص تأثیر مشاورههای اجباری قبل از ازدواج در روند کاهش طلاق بیان کرد: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی طرحی تحتعنوان آموزش اجباری برای زوجین تصویب کرده که در حال اجراست.
فراهانی گفت: ممکن است که افراد در خصوص تفاوتهای زن و مرد و برخی از مهارتها اطلاعات کافی نداشته باشند و میتوان در این کلاسها در زمینه کسب مهارتهای لازم به آنها کمک کرد؛ اما برای اینکه باغ زندگی همیشه پر گل باشد، باید دائما به آن رسیدگی شود که این امر شامل مطالعه، شرکت در کلاسهای آموزشی و مشاوره است.
وی با بیان اینکه نمیتوان سن مشخصی را برای ازدواج تعیین کرد، اظهار داشت: قاعدهای در روانشناسی به نام بلوغ وجود دارد که شامل بلوغ جسمی، فکری، عاطفی، اقتصادی، اجتماعی و غیره است؛ پسر و دختر باید در این موارد به رشد و بلوغ کافی برسند.
مدرس کارگاههای آموزشی ادامه داد: ممکن است فردی در 20 سالگی به بلوغ کامل برسد اما فردی دیگر در 27 سالگی به بلوغ نرسیده باشد؛ اما در مجموع میتوان گفت که پسرها در حدود 23 سالگی و دختران حدود 19 سالگی به بلوغ میرسند.
به هر حال همه زوجین نیاز به مطالعه و مشاوره در راستای حل مشکلات و رسیدن به زندگی همراه با آرامش دارند و باید در این خصوص تلاش کنند؛ اما قطعاً داشتن شرایط مساعد برای ازدواج، توجه به مسائل معنوی و دینی، ساده زیستی، ازدواج عاقلانه، دقت کافی در انتخاب همسر و عدم اتکا به دوستیهای خیابانی میتواند تأثیر بهسزایی در زندگی آرام و به تبع آن کاهش اختلافات زناشویی و طلاق داشته باشد.
به امید آنکه همه ما حافظ کبوتر آرامش بر بام خانههای پر مهر ایرانی باشیم تا بالهای خود را هرچه بیشتر بر سر فرزندان شایسته این مرز و بوم بگسترد.
گزارش از: سپیده تقیبخشی
*فارس