از فرازهاي گرانسنگ كتاب نهج البلاغه، معرفي گوهر وجودي حضرت اميرالمومنين (ع) است كه شخصيت والاي آن حضرت را به عنوان مظهر تامّ ولايت الهي در جهان هستي به اثبات مي رساند.
به گزارش ايرنا، امتياز اساسي حضرت علي (ع) و ساير مرداني كه از پرتو حق روشن بودهاند اين است كه علاوه بر مشغول داشتن خاطرها و سرگرم كردن انديشهها، به دل ها و روح ها، نور و حرارت و عشق و نشاط و ايمان و استحكام ميبخشند.
امام علي (ع) پيش از آنكه امام عادل براي ديگران باشد و درباره ديگران به عدل رفتار كند،خود شخصيتي متعادل و متوازن بود، كمالات انسانيت را با هم جمع كرده بود، هم انديشهاي عميق و دور رس داشت و هم عواطفي رقيق و سرشار. كمال جسم و كمال روح را توام داشت.
شب،هنگام عبادت از ما سوي ميبريد و روز در متن اجتماع فعاليت ميكرد، روزها چشم انسانها مواسات و از خود گذشتگيهاي او را ميديد و گوش هايشان پند و اندرزها و گفتارهاي حكيمانهاش را ميشنيد و شب چشم ستارگان اشكهاي عابدانهاش را ميديد و گوش آسمان مناجاتهاي عاشقانهاش را ميشنيد.
هم مفتي بود و هم حكيم، هم عارف بود و هم رهبر اجتماعي، هم زاهد بود و هم سرباز، هم قاضي بود و هم كارگر، هم خطيب بود و هم نويسنده.
بالاخره به تمام معني يك انسان كامل بود با همه زيباييهايش و علي (ع) اسوه انسانيت بود.
محمد عزيزيان، يك استاد دانشگاه و محقق در نهج البلاغه به بررسي گوهرشخصيت وجودي حضرت امير المومنين علي (ع) از منظر نهج البلاغه پرداخته ونوشته است: به اعتراف اكثر افرادي كه اندكي در نهايت عظمت گوهر وجودي حضرت امير المومنين علي عليه السلام پژوهش و تحقيق نمودند ، تنها شخصيتي كه بعداز حضرت رسول اكرم (ص) صلاحيت احراز مقام خلافت را داشت ، مولاي متقيان بوده اند و انگيزه ي انتصاب حضرت از سوي پروردگار عالميان و اعلام رسمي آن در روز غدير خم توسط حضرت رسول اكرم (ص)، به خصوصيت و شايستگي هاي ذاتي و شخصيت بي نظير حضرت امير المومنين علي عليه السلام بر مي گردد.
حضرت امير المومنين علي (ع) نه تنها وارث خلافت ظاهري حضرت رسول اكرم (ص) است ، بلكه وارث ولايت مطلقه نبوّيه نيز مي باشد.
بدين ترتيب مولاي متقيان حضرت امير المومنين علي (ع) حق دارد در ميان مردم حق نشناس ، قدر و منزلت خويش را بيان نمايد و آفاق سير وجودي و قُلل علم خويش را به سينة تاريخ بشريت بسپارد ، تا آيندگان بشريت به اوج مظلوميت حضرت امير المومنين علي عليه السلام پي ببرند.
مولاي متقيان حضرت امير المومنين علي عليه السلام ديدگاه خويش را در قبول خلافت ، حضور پرشور مردم جهت بيعت و تعهّد خداوند متعال از علماي دين مبني بر عدم سكوت در برابر ظالم و گرسنگي مظلومان تحت ستم مي دانند :
« أما و الذي فلق الحبة و برأ النسمة لو لا حضور الحاضر و قيام الحجة بوجود الناصر و ما أخذ الله علي العلماء ألا يقاروا علي كظة ظالم و لا سغب مظلوم لألقيت حبلها علي غاربها و لسقيت آخرها بكأس أولها و لألفيتم دنياكم هذه أزهد عندي من عفطة عنز
سوگند به خدايي كه دانه را شكافت و جان را آفريد، اگر حضور فراوان بيعت كنندگان نبود، و ياران حجت را بر من تمام نميكردند، و اگر خداوند از علماء عهد و پيمان نگرفته بود كه برابر شكم بارگي ستمگران، و گرسنگي مظلومان، سكوت نكنند، مهار شتر خلافت را بر كوهان آن انداخته، رهايش ميساختم، و آخر خلافت را به كاسه اول آن سيراب ميكردم، آنگاه ميديديد كه دنياي شما نزد من از آب بيني بزغالهاي بي ارزشتر است » ( فرازي از خطبه 3 )
پس بزرگان دين و خواص در برابر ظالم ستمگر حق ندارند سكوت نمايند و هر كجا فرياد مظلومي را مي شنوند ، بايد به سمت آنها بشتابند .
مولاي متقيان حضرت امير المومنين علي عليه السلام به تمام امور دنيوي و اخروي اگاهي و بصيرت كامل داشت ، حتّي ترفند و حيلة دشمنان اسلام را به زيبايي مي شناخت و به شيعيان و ياران خويش آگاهي مي داد ، چنان كه فرمودند:
« إن معي لبصيرتي ما لبست علي نفسي و لا لبس علي و ايم الله لأفرطن لهم حوضا أنا ماتحه لا يصدرون عنه و لا يعودون إليه
من آگاهي لازم به امور را دارم ، نه حق را پوشيده داشتم و نه حق بر من پوشيده ماند، سوگند به خدا، گردابي براي آنان به وجود آورم كه جز من كسي نتواند آن را چاره سازد ، آنگاه كه در آن غرق شوند، هرگز نتوانند بيرون آيند و آنان كه بگريزند، خيال بازگشت نكنند. » ( فرازي از خطبه 10)
مولاي خوبان حضرت امير المومنين علي عليه السلام بر اساس بصيرت ذاتي ، آسيب ها و مفاسد اجتماعي و سياسي را بسيار خوب مي شناخت و در زمان مناسب از آن خبر مي داد و انسان ها را به مقابلة با آن فرا مي خواند ، تا آنجا كه هنر شناخت فتنة دوران را به خويش نسبت مي دهد و مي فرمايند :
« أيها الناس فإني فقأت عين الفتنة و لم يكن ليجترئ عليها أحد غيري بعد أن ماج غيهبها و اشتد كلبها
اي مردم! من بودم كه چشم فتنه را كندم ، و جز من هيچ كس جرأت چنين كاري را نداشت ، آنگاه كه امواج سياهيها بالا گرفت و به آخرين درجه شدت خود رسيد.» (فرازي از خطبه 93)
امروز در خجسته سالروز ميلاد با سعادت حضرت اميرمومنان علي (ع) ايران اسلامي و البرز سرافراز سراسر غرق در نور و شادي است.
