در حالی که بنا بر قانون، هرگونه عملیات عمرانی در هر ابعادی ـ حتی در حد بوتهکنی ـ در پارکهای ملی ممنوع است، شواهد حکایت از آن دارد که «پارک ملی» برای برخی مدیران سازمان محیط زیست، تنها برچسبی است که به برخی مناطق چسبانده شده، نه بیشتر!
به گزارش «تابناک»، هرچند احداث جاده در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده از دیرباز مورد اعتراض دوستداران و فعالان محیط زیست بوده و صدور مجوز چنین پروژههایی به عنوان نقاط تاریک در کارنامه برخی مدیران سازمان محیط زیست ثبت شده، باز شاهد اتفاقاتی در این باره هستیم که نشان میدهد، برخی مدیران محیط زیست، نگران به خطر افتادن وجهه شان نیستند و در مقابل احداث چنین جاده هایی مقاومت نمیکنند.
مثل اتفاقی که به تازگی در یکی از پارک های ملی واقع در شمال کشورمان افتاده و به نظر نمیرسد، عزمی برای مقابله با آن باشد. احداث جاده در «پارک ملی پابند» در محدوده مرزی استانهای مازندران و سمنان که تا این لحظه مجوزی از اطرف محیط زیست برای انجام آن صادر نشده، ولی شواهد و قرائن حکایت از آن دارند که این مجوز صادر خواهد شد.
البته ماجرای احداث این جاده زمانی رسانه ای شد که برخی فعالان و دوستداران محیط زیست متوجه آغاز عملیات راه سازی در این پارک ملی شدند و به آن اعتراض کردند؛ اعتراضی که به گوش محیط زیست استان رسید و با پیگیری ایشان به توقف عملیات عمرانی منجر شد. در حالی که ماشین آلات راه سازی بخش ابتدایی مسیر را شخم زده بودند.
همین گزاره کافی است تا دریابیم مجریان این عملیات راه سازی، قرارداد ساخت این راه را پیشتر بسته و کاملا به قانونی بودن اقدام خود اطمینان داشتهاند؛ بی آنکه هیچ نگرانی از دریافت مجوز از محیط زیست و دیگر نهادها در این خصوص داشته باشند و چه بسا بی آنکه بدانند در منطقه ای با قانون ممنوعیت عملیات عمرانی مشغول به کار شدهاند.
پیرو این اتفاق، نامه ای در رسانه ها منتشر شد که حکایت از آن داشت که مدیران محیط زیست چندان هم از ماجرا بی اطلاع نیستند. نامه ای از فرمانداری نکا که در آن به تأمین اعتبار این پروژه در کمیته برنامه ریزی شهرستان اشاره، مجری آن بسیج سازندگی معرفی و در نهایت احداث این جاده «زیرسازی و تعریض محور قدیمی از ابتدای روستای بندبن به دامغان» خوانده شده بود.
این در حالی است که فرماندار نکا در نامه از مدیرکل محیط زیست مازندران خواسته تا نتیجه کارشناسی شان پیرو نشستی که در این خصوص با یکدیگر داشتهاند را طی 48 ساعت در راستای «شروع به کار پروژه» اعلام کنند. تأکیدی تلویحی بر ضرورت صدور مجوز برای این پروژه که در نامه این گونه به آن اشاره شده است: «ضرورت اجرای پروژه که در توسعه و پیشرفت همه جانبه دو شهرستان [یعنی نکا و دامغان] تأثیرات فراوانی خواهد داشت».
بنابراین، میتوان دریافت قرار نیست جاده ای قدیمی تعریض شود، که منظور نظر از احداث این راه در قلب پارک ملی پابند، ایجاد محور مواصلاتی میان دو شهرستان از دو استان است. اتفاقی که میتواند به کلی اکوسیستم این پارک ملی را تحت تأثیر قرار داده و جنگل های هیرکانی منطقه را به زوال رهنمون سازد.
در نتیجه چنین دورنمایی، از مدیران سازمان محیط زیست توقع میرود با ساخت این جاده به کل مخالفت کنند و حتی نبود پیوست محیط زیستی در این پروژه را مصداق بارز بی توجهی مدیران کشورمان خوانده و توقف همیشگی ساخت جاده در پابند را به عنوان الگویی ویژه به رخ عموم بکشند؛ واکنشی که ظاهرا هنوز برای دیدن آن زمان زیادی باقی مانده است!
این را میشود از سخنان مهردادی، مدیرکل محیط زیست استان مازندران فهمید که از یک سو ازسرگیری عملیات راه سازی در این پارک ملی را منوط به صدور مجوز از طرف سازمان محیط زیست میخواند و بر توقف عملیات راه سازی تا تعیین تکلیف مجوز آن اصرار دارد و از سوی دیگر به بازدیدش از جاده مورد مناقشه اشاره کرده و میگوید: «نباید از یاد ببریم که پابند به تازگی به پارک ملی تبدیل شده و پیش از آن این جاده در آن وجود داشته است»!
توجیهی که نشان میدهد ظاهرا این مقام عالی نیز از قانون ممنوعیت عملیات عمرانی در پارک ملی اطلاع کاملی ندارد، زیرا وجود جاده از قدیم در منطقه ای که اکنون پارک ملی است، منجر به صدور مجوز توسعه و تعریض آن جاده نخواهد شد، چه برسد که بدانیم هدف از احداث جاده، نه تأمین راه مورد نیاز برای ارتباط روستاها و روستانشینان، که ایجاد محور مواصلاتی میان دو شهرستان است.
این در حالی است که بازدید فعالان و دوستداران محیط زیست از جاده مورد مناقشه حکایت از آن دارد که تأکید فرماندار بر ضرورت احداث این راه و ارتباط دادن آن با افق های پیشرفت فراوانِ دو شهرستان، همه بر احداث جاده ای مدرن در مسیری مالرو و متروک استوار شده است؛ واقعیتی که در تصاویر منتشر شده از این مسیر به چشم میخورد و توقع فعالان محیط زیست از سازمان محیط زیست در این خصوص را فزونی میبخشد؛ توقعی که این سازمان را در آزمونی قرار داده که قبول یا مردود شدن در آن میتواند همه کارنامهاش را تحت تأثیر قرار دهد.