کم تحرکی و فرهنگ تغذیه ناسالم ریزفاکتورهای خطرناکی هستند که بسیاری از
دانشآموزان یزد را گرفتار خود کرده تا جایی که طبق آمارها 22درصد
دانشآموزان یزد با مشکل چاقی و کم تحرکی روبهرو هستند.
چاقی نوعی بیماری و از عوامل مهم ابتلا به بیماریهای خطرناکی مانند دیابت و
فشارخون بالاست. در حالی که اکنون رشد دیابت در استان یزد 20 درصد بیشتر
از میانگین کشوری است، چاقی دانشآموزان میتواند هشداری جدی در رابطه با
افزایش آمار دیابت استان در آینده باشد.
یزد براساس آمارهای کشوری پس از استان فارس، جزو کمتحرکترین استانهای
کشور به شمار میآید که آماری هشداردهنده در شاخصهای سلامتی استان است.
البته در مدارس استان برنامههای پیشگیرانه با عنوان «سفیران سلامت» و
ساماندهی زنگ ورزش از سوی آموزش و پرورش برای افزایش نشاط و تحرک و همچنین
تغذیه سالم در بین دانشآموزان مدارس اجرا شده است؛ ولی این مهم نیاز به
عزم ملی و اساسی برای بالا بردن تحرک بدنی در بین دانشآموزان دارد.
در این مورد نیز با توجه به زنگ خطر چاقی و کم تحرکی دانشآموزان، 2
وزارتخانه بهداشت و آموزش و پرورش کشور با هم تفاهمنامه همکاری برای
اجباری کردن حرکات کششی و استقامت در مدارس کشور امضا کردند.
آپارتماننشینی؛ تاثیرگذار در کمتحرکی
یکی از شهروندان یزدی در ارتباط با کم تحرکی نوجوانان میگوید: نوجوانان
امروزی به ویژه قشر دانشآموزان با توجه به رشد زندگیهای آپارتمان
نشینی و محدودیت فضای فیزیکی، دچار کمتحرکی هستند.
«سارا سعیدی» ضمن پیشنهاد ساماندهی و افزایش زمان زنگ ورزش در مدارس برای
جبران این کم تحرکی، نقش مادران را در تغذیه و سلامت خانوادهها موثر
میخواند.به گفته وی، مادران با تغذیه سالم فرزندانشان، در عمل نیز می
توانند در مورد استفاده از غذاهای سالم فرهنگسازی کنند.
«رضا یاوری» یکی دیگر از شهروندان یزدی بیان میکند: تکالیف فراوان و
انواع کلاسهای فوق برنامه در مدارس، وقتی برای ورزش، تحرک و نشاط در بین
دانشآموز باقی نمیگذارد و همین امر در چاقی آنها موثر است.
اجباری شدن حرکات ورزشی
کارشناس مسئول سلامت نوجوانان و جوانان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی در
مدارس استان میگوید: رایزنیهایی برای بهبود و ساماندهی ورزش مدارس انجام
شده است. علاوه بر این ورزشهای همگانی در 40 درصد مدارس استان اجرایی
شده است.
«عزت مبین» با اشاره به برگزاری همایش کشوری «تغذیه و تحرک دانشآموزان»
که به تازگی در یزد برگزار شد، عنوان میکند: در حاشیه این همایش، طرح
«تحرک بدنی» شهرستان کاشان که از طرحهای موفق و مورد تایید سازمان بهداشت
جهانی در ارتباط با افزایش تحرک بدنی بود، برای اجرا در سطح ملی کلید خورد.
به گفته این مسئول، با هدف افزایش تحرک بدنی در مدارس و پیشگیری از چاقی،
طرح اجباری شدن حرکات بدنی، کششی و استقامت در مدارس از سال 96 بین 2
وزارتخانه آموزش و پرورش و بهداشت مورد توافق قرار گرفت.
فرهنگسازی تغذیه سالم در مدارس
کارشناس مسئول سلامت جوانان و نوجوانان علوم پزشکی یزد در مدارس میگوید:
با توجه به ارزیابیهای انجامشده، آمار چاقی در بین دانش آموزان،
نوجوانان و جوانان استان بالا رفته و کمتحرکی و چاقی یک ریز فاکتور
خطرناک و هشداردهنده است.
وی این ریزفاکتورها را عامل بسیاری از بیمارهای پرخطر مانند دیابت و فشار خون بالا و همچنین انواع سکتهها عنوان میکند.
مبین میافزاید: طبق گفته های صاحبنظران و متخصصان، مشکل چاقی گاه از
سنین پایه و حتی از دوران جنینی میتواند اتفاق بیفتد؛ چرا که تغذیه
ناسالم مادر در دوران بارداری تاثیر زیادی بر جنین دارد.
به گفته وی، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد به همین منظور و با توجه به
رشد کمتحرکی در بین دانشآموزان، برنامههای پیشگیری و آموزشهای
رفتاری را در مهدکودکها و در مدارس نیز برنامههای تغذیهای و سبک زندگی
سالم را به اجرا در آورده است.
مبین گرایش زیاد خانوادهها به استفاده از انواع فست فودها و غذاهای آماده
را یکی از دشواریهای مسئولان بهداشتی در رابطه با برنامههای فرهنگسازی
برای تغذیه سالم میداند.
یزد از استان های برتر در اجرای«حیاط پویا»
رئیس اداره تربیت بدنی آموزش و پرورش استان هم میگوید: با توجه به چالش
اضافه وزن و کم تحرکی در بین دانشآموزان یزد و همچنین خطر ابتلای آنها به
بیماریهای خطرناک، طرحهایی برای افزایش تحرک بدنی آنها در مدارس استان
اجرا شده است.
«مصطفی خلیلی» از مهمترین این طرحها را برگزاری «المپیاد مدارس» و
«حیاط پویا» برمیشمرد و تصریح میکند: این طرحها به عنوان طرحهای
مکمل زنگ ورزش در افزایش نشاط و پویایی دانشآموزان تاثیرگذار است.
به گفته وی، زنگ ورزش همه مقاطع آموزشی نیز با توجه به اجرای سند راهبردی
نظام آموزش عمومی استان به 3 ساعت افزایش یافته و در این باره نیز وسایل
کمک آموزشی در اختیار مربیان ورزش قرار گرفته است.
خلیلی بیان میکند: طرح حیاط پویا به صورت پایلوت از سال گذشته در یزد
اجرایی شده است. براساس آن، دانش آموزان دختر و پسر در اوقات فراغت و
زنگ های تفریح به انجام بازیهای سنتی و محلی در حیاط مدرسه تشویق
میشوند.
وی با اشاره به این که طرح حیاط پویا در 400 آموزشگاه استان در حال اجراست،
اعلام میکند: استان یزد طبق نظرسنجی انجام شده جزو استانهای برتر کشور
در اجرای این طرح است.
وی به برگزاری المپیاد ورزشی مدارس نیز اشاره و اضافه میکند: المپیاد
ورزشی مدارس در 3 سال گذشته برای 90 هزار دانشآموز دختر و پسر و در 100
مدرسه استان اجرا شده و در افزایش تحرک بدنی دانش آموزان در رشته های
مختلف ورزشی تاثیرگذار بوده است.